تیروئید و رژیم غذایی سالم

تیروئید و رژیم غذایی سالم | پرکاری تیروئید به حالتی گفته می شود که غده تیروئید هورمونهای تیروئید بیشتری را نسبت به نیاز بدن ایجاد می کند. تیروئید یک غده کوچک و پروانه ای شکل در قسمت جلوی گردن است. هورمونهای تیروئید نحوه استفاده از انرژی بدن را کنترل می کنند، بنابراین این غده تقریبا در تمام اعضای بدن حتی در نحوه ضربان قلب نیز تأثیر می گذارد

در صورت عدم درمان پرکاری تیروئید مشکلات جدی در قلب، استخوان، ماهیچه، چرخه قاعدگی و باروری ایجاد می کند. در دوران بارداری، پرکاری تیروئید درمان نشده منجر به مشکلات سلامتی برای مادر و نوزاد شود.

پرکاری تیروئید چقدر شایع است و چه کسانی بیشتر در معرض پرکاری تیروئید قرار دارند؟

تقریبا از هر 100 نفر 1 نفر به تیروئید پرکار دچار است. زنان 2 تا 10 برابر بیشتر از مردان در معرض پرکاری تیروئید قرار دارند. اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما صادق می کند به احتمال زیاد در معرض ابتلا به پرکاری تیروئید هستید.

• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های مربوط به تیروئید
• سایر مشکلات سلامتی، از جمله: کم خونی خطرناک، بیماری های ناشی از کمبود ویتامین ب 12، دیابت نوع 1، نارسایی غدد فوق کلیوی
• مقدار زیادی از مواد غذایی حاوی ید می خورید، یا از داروهای حاوی ید استفاده کنید
• بیشتر از 60 سال سن دارید، به خصوص اگر زن هستید
• طی 6 ماه گذشته باردار بوده اید

رژیم غذایی سالم

آیا پرکاری تیروئید در دوران بارداری خطرناک است؟

سطح هورمون تیروئید اگر کمی زیاد باشد معمولا در بارداری مشکلی ایجاد نمی کند. اما درصورتی که تیروئید شدیدا پرکار باشد و درمانی برای آن صورت نگرفته باشد، هم بر مادر و هم بر نوزاد تأثیر می گذارد. اگر دچار پرکاری تیروئید هستید، قبل از بارداری مطمئن شوید که بیماری شما تحت کنترل است.

پرکاری تیروئید چه مشکلات دیگری را با خود به همراه دارد؟

اگر پرکاری تیروئید درمان نشود برخی از مشکلات جدی برای سلامتی به وجود می آید. برخی از این مشکلات عبارتند از

• ضربان قلب نامنظم که به نوبه خود به لخته شدن خون، سکته مغزی، نارسایی قلبی و سایر مشکلات مرتبط با قلب منجر می شود.
• بیماری چشمی به نام گریوز که باعث بیرون زدگی چشم، حساسیت به نور و درد چشم می شود و حتی در موارد بسیار حاد به از دست دادن بینایی منتهی می شود.
• نازک شدن استخوان و پوکی استخوان.

پرکاری تیروئید چه علائمی دارد؟

علائم پرکاری تیروئید در افراد مختلف متفاوت است و به طور کلی شامل موارد زیر می شود:

• عصبی بودن یا تحریک پذیری
• خستگی یا ضعف عضلانی
• مشکل در تحمل گرما
• مشکل در خواب
• لرزش دست
• ضربان قلب سریع و نامنظم
• دل پیچه دائمی
• کاهش وزن
• نوسانات خلقی
• گواتر

در افراد بالای 60 سال پرکاری تیروئید گاهی با افسردگی و زوال عقل اشتباه گرفته می شود. در افراد مسن مبتلا به تیروئید پرکار نسبت به سایر بزرگسالان علائم متفاوتی از جمله از دست دادن اشتها یا دوری کردن از سایر افراد دیده می شود.

چه عواملی باعث پرکاری تیروئید می شود؟

پرکاری تیروئید دلایل مختلفی دارد، از جمله بیماری گریوز که منجر به فعالیت بیش از حد غده تیروئید می شود. در موارد بسیار نادر پرکاری تیروئید از تومور غیر سرطانی غده هیپوفیز واقع در پایه مغز نیز بوجود می آید. مصرف زیاد ید یا مصرف بیش از حد داروی هورمون تیروئید نیز ممکن است سطح هورمون تیروئید را بالا ببرد.

• بیماری گریوز

بیماری گریوز شایع ترین علت پرکاری تیروئید است. بیماری گریوز یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به تیروئید حمله می کند و باعث می شود هورمون تیروئید بیش از حد ترشح شود.

• ندول یا گره تیروئید بیش فعال

ندول تیروئید توده هایی در تیروئید است که رایج و معمولا خوش خیم است، یعنی سرطانی نیست. با این حال، ممکن است یک یا چند گره دچار بیش فعالی شود و در نتیجه هورمون تیروئید را بیش از حد تولید کند.

• تیروئیدیت

تیروئیدیت التهاب تیروئید است که باعث می شود هورمون تیروئید ذخیره شده از غده تیروئید خارج شود. پرکاری تیروئید گاهی تا 3 ماه طول می کشد و پس از آن تیروئید دچار کم تحرکی می شود، که در آن صورت به آن کم کاری تیروئید گفته می شود. کم کاری تیروئید معمولا 12 تا 18 ماه طول می کشد اما گاهی اوقات دائمی است.

رژیم غذایی سالم

چندین نوع تیروئیدیت وجود دارد که باعث پرکاری تیروئید و سپس باعث کم کاری تیروئید می شود. این موارد عبارتند از:

• تیروئیدیت حاد. در این بیماری تیروئید دردناک، ملتهب و بزرگ می شود. کارشناسان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث تیروئیدیت حاد می شود، اما احتمال دارد که به عفونت ناشی از ویروس یا باکتری ارتباط داشته باشد.
• تیروئیدیت پس از زایمان. این نوع تیروئیدیت بعد از زایمان بوجود می آید.
• تیروئیدیت خاموش. این نوع تیروئیدیت به این دلیل خاموش نامیده می شود که حتی در صورت بزرگ شدن تیروئید باز هم بدون درد است. کارشناسان معتقدند تیروئیدیت خاموش احتمالا یک بیماری خود ایمنی است.

مصرف بیش از حد ید و پرکاری تیروئید

تیروئید برای تهیه هورمون تیروئید از ید استفاده می کند. مقدار ید مصرفی بر میزان هورمون تیروئید باید به اندازه باشد. در بعضی از افراد مصرف زیاد ید باعث می شود تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید ایجاد کند. برخی از داروها از جمله شربت سرفه حاوی ید زیادی است.

مصرف داروی هورمون تیروئید و پرکاری تیروئید

برخی از افرادی که برای کم کاری تیروئید داروی مصرف می کنند در معرض ابتلا به پرکاری تیروئید قرار می گیرند. کسانی که داروی هورمون تیروئید مصرف می کنید، باید حداقل سالی یک بار به پزشک مراجعه کنند تا سطح هورمون تیروئید آنها بررسی شود.

پرکاری تیروئید چطور درمان می شود؟

برای درمان پرکاری تیروئید ممکن است از داروها، رادیوتراپی یا جراحی تیروئید دریافت کنید. هدف از درمان برگرداندن سطح هورمون تیروئید به حالت عادی است تا از بروز مشکلات بلند مدت جلوگیری شود. هیچ درمانی یکسانی برای همه افراد وجود ندارد.

داروهای مناسب برای درمان پرکاری تیروئید

مسدود کننده های بتا. مسدود کننده های بتا تولید هورمون تیروئید را متوقف نمی کنند، اما علائم را تا زمانی که درمان اساسی شروع شود کاهش می دهند. مسدود کننده های بتا تسکین بسیاری از علائم پرکاری تیروئید مانند لرزش دست، تپش قلب و عصبی شدن را به سرعت برطرف می کند. بیشتر افراد طی چند ساعت پس از مصرف این نوع دارو احساس بهبودی می کنند.

داروهای ضد تیروئید. درمان آنتی تیروئید ساده ترین روش برای درمان پرکاری تیروئید است. داروهای ضد تیروئید باعث می شود تیروئید هورمون تیروئید کمتری ایجاد کند. این داروها معمولا جز درمانی دائمی به حساب نمی آیند.

گاهی پیش می آید که پس از شروع درمان با داروی ضد تیروئید سطح هورمون تیروئید برای چند هفته یا چند ماه به محدوده طبیعی نرسد. متوسط زمان کل درمان حدود 1 تا 2 سال است، اما درمان می تواند سالها ادامه یابد. از داروهای ضد تیروئید برای درمان پرکاری تیروئید ناشی از تیروئیدیت استفاده نمی شود.

داروهای ضد تیروئید در بعضی از افراد عوارض جانبی مانند موارد زیر ایجاد می کند

• خارش پوست
• کاهش تعداد گلبول های سفید که مقاومت در برابر عفونت را کاهش می دهد
• نارسایی کبد
• خستگی
• ضعف
• درد شدید در شکم
• از دست دادن اشتها
• گلو درد دائمی

درمان ید رادیو اکتیو

درمان ید رادیواکتیو یک درمان رایج و مؤثر برای پرکاری تیروئید است. در این روش ید رادیو اکتیو 131 از طریق دهان به عنوان کپسول یا مایع به بیمار داده می شود. این دارو سلول های غده تیروئید تولید کننده هورمون تیروئید را به آرامی از بین می برد. ید رادیواکتیو روی سایر بافتهای بدن تأثیر نمی گذارد. برای اینکه سطح هورمون تیروئید در محدوده نرمال قرار گیرد، شاید به بیش از یک روش ید رادیواکتیو نیاز داشته باشد.

تقریباً همه کسانی که تحت درمان با ید رادیواکتیو هستند بعدا دچار کم کاری تیروئید می شوند زیرا سلولهای تولید کننده هورمون تیروئید از بین رفته اند. پزشکان از رادیوتراپی در زنان باردار یا شیرده از این روش استفاده نمی کنند.

جراحی تیروئید

یکی دیگر از روش های درمانی برای پرکاری تیروئید جراحی برای برداشتن بخشی یا بیشتر غده تیروئید است. این نوع معالجه کمتر استفاده می شود. پزشکان گاهی اوقات برای معالجه مبتلایان به گواترهای بزرگ یا زنان باردار که نمی توانند داروهای ضد تیروئید مصرف کنند از عمل جراحی استفاده می کنند. بعد از اینکه بخشی از تیروئید برداشته شد سطح هورمون تیروئید به حالت عادی بر می گردد.

در پرکاری تیروئید از خوردن چه غذاهایی باید خود داری کرد؟

افراد مبتلا به بیماری گریوز یا نوع دیگری از اختلال خود ایمنی تیروئید به ید حساس می شوند. رژیم غذایی و نوع خوراک می تواند تاثیر زیادی روی این بیماری داشته باشد. خوردن غذاهایی که مقادیر زیادی ید در آنها وجود دارد باعث پرکاری تیروئید یا بدتر شدن آن می شود. مصرف مکمل های غذایی حاوی ید نیز بر پرکاری تیروئید تاثیر می گذارد. برای اطمینان از اینکه رژیم غذایی شما باعث بوجود آمدن این بیماری یا شدید شدن آن نمی شود از مشاورین و متخصصین کمک بگیرید. سایت من و رژیم با نیروی متخصص خود رژیم مناسب شما را در اختیارتان قرار می دهد. فقط کافی است در سایت ثبت نام کنید و با وارد کردن اطلاعات رژیم هوشمند مناسب خود را دریافت کنید.