تعیین وزن ایده آل با BMI یا شاخص توده بدنی

تعیین وزن ایده آل با BMI یا شاخص توده بدنی

تعیین و محاسبه وزن ایده آل با BMI یا شاخص توده بدنی | چاقی، اضافه وزن و چربی زیاد؛ این ها کلماتی هستند که این روزها بسیار زیاد به گوش مان می خورد. در همه جای دنیا به استثنای شرق و جنوب آسیا در حال چاق تر شدن هستند. خوشبختانه یا متاسفانه امروزه زندگی، ارتباطات، حمل و نقل و حتی غذا خوردن مان نیز سریع است. اهمیت سرعت در زندگی به حدی رسیده که هر چیزی که سریع نباشد کم‌ کم از زندگی مان حذف می ‌شود. البته نباید بی انصافی کرد؛ این سرعت موجب به وجود آمدن پیشرفت هایی در زندگی های ما نیز شده است.

اما این پیشرفت یا زندگی سریع در برخی موارد سبب بروز چند مشکل جدی هم می تواند بشود. یکی از این مشکلات نرخ چاقی است که روز به روز بیشتر می شود. افزایش نرخ چاقی باعث بروز بیماری ‌های جدی برای افراد جوامع امروزی شده ‌است. از معمول ترین دلایل افزایش چاقی می توان به سبک زندگی بدون تحرک و افزایش مصرف ‌گرایی اشاره کرد.

برای مثال امروزه اغلب کودکان مجبور هستند در خانه بمانند و از آن ‌جایی که هیچ‌ گونه فعالیتی در فضای باز ندارند این مشکلات با محدوده‌ ی گسترده ‌ای رخ داده است. در سال 2006 میلادی آمارهای بسیار جالبی درباره چاقی منتشر شد.

براساس این آمارها حدود دو سوم مردان و زنان در 63 کشور از 5 قاره جهان مبتلا به چاقی مفرط بوده و اضافه وزن داشتند. متاسفانه این آمار در در سال 2019 نیز با افزایشی چشم گیری روبرو بوده است. براساس هشدار محققان و پزشکان، اگر با چاقی مبارزه نشود، این عارضه كه بر اساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی، علت اصلی بیش از 40 درصد موارد مرگ و میر در سال است، به معضل شماره یک جهان تبدیل می ‌شود.

BMI یا شاخص توده بدنی

در ایران نیز زندگی سریع دردسر ساز بوده و باعث تغییر در چالش ‌های ناشی از تغذیه در طول 20 سال گذشته شده است. كارشناسان می ‌گویند، 20 سال پیش، “سوء تغذیه شدید” چالش اصلی سلامت مردم ایران بود. اما این مشكل اكنون به شدت كاهش یافته و “چاقی” به مشکل اصلی تغذیه ای مردم ایران تبدیل شده است. با توجه به این مسئله، قطعا شما هم گاهی اوقات به وزن خود فکر می کنید و عدد آن برای تان مهم است.

از آن جایی که اضافه وزن و چربی زیاد بدن باعث به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل پرفشاری خون، چربی خون بالا و دیابت نوع ۲ و در نتیجه افزایش خطر بروز بیماری های قلبی عروقی و سکته می شود. حفظ وزن در محدوده ایده آل از خطر بروز این بیماری ها می کاهد.حال مهم ترین سوالی که حتما برای تان پیش می آید این است، منظور از وزن ایده آل چیست؟ وزن نرمال و ایده آل به چه چیزهایی بستگی دارد؟ و از همه مهم تر، چگونه بفهمیم که وزن ایده آل ما چقدر است؟ و از این قبیل سوالات. ما در این مقاله به تمامی پرسش های شما در این زمینه پاسخ داده و راه حلی مناسب برای مبارزه با چاقی در اختیارتان می گذاریم.

BMI چیست و چگونه محاسبه می شود؟

ممکن است بارها عبارت بی ام آی (BMI) به گوش تان خورده باشد، عبارتی که در فارسی با عنوان شاخص توده بدنی (Body Mass Index) ترجمه شده است. بی ام آی فرمولی است که توسط آماردان بلژیکی ، آدولف کتلت (Adolphe Quetelet) ابداع و توسعه یافت. سال ها است که محاسبه این شاخص به عنوان ابزاری برای تعیین چاقی یا لاغری افراد به کار می رود. در حقیقت شاخص توده بدنی راهی نسبتا معتبر برای دانستن این که آیا بدن فرد دارای چربی خیلی زیادی است یا خیر می باشد.

جالب است بدانید که اندازه گیری دقیق میزان چربی بدن، نیاز به دستگاه های ویژه و حتی گران قیمت دارد و به همین دلیل محاسبه شاخص توده بدنی را می توان به عنوان ابزاری ساده و در عین حال موثر برای تشخیص چاقی زیاد افراد در نظر گرفت. اگرچه BMI یک روش اندازه گیری غیر مستقیم است، اما ثابت شده که برای اکثر افراد، شاخصی قابل قبول در محاسبه اضافه وزن به حساب می آید. محاسبه بی ام آی کار بسیار آسانی است و هر فرد می تواند به راحتی با قرار دادن قد و وزن خود در فرمول، عدد آن را به دست آورد.

البته امروزه تمایل افراد برای محاسبه BMI آنلاین بسیار بیشتر از محاسبه دستی است. اگر شما هم می خواهید که همین حالا شاخص توده بدنی تان را محاسبه کنید، معطل نکنید. وب سایت من و رژیم این امکان را برای شما فراهم کرده است به گونه ای که به راحتی می توانید BMI خود را به صورت کاملا دقیق محاسبه کرده و براساس آن رژیم غذایی مناسب خود را دریافت نمایید. نتیجه این ارزیابی هرچه که باشد اهمیت ندارد. خواه این عدد بیشتر از حد نرمال باشد و شما دارای اضافه وزن باشید، خواه آن قدر کم باشد که نشان دهنده سوء تغذیه باشد. رژیم های هوشمند من و رژیم به شما کمک می کنند که بدون پرخوری یا گرسنگی کشیدن، در کوتاه ترین زمان به وزن ایده آل خود برسید.

فرمول محاسبه بی ام آی یا شاخص توده بدنی عبارت است از تقسیم وزن (کیلوگرم) بر قد (متر) به توان ۲. به این نکته مهم توجه داشته باشید که این شاخص تنها نشان دهنده سطح چربی بدن بوده و قادر به تشخیص میزان سلامت یا چاقی فرد نمی باشد، بلکه ابزار مناسبی است تا سلامت وزن فرد با توجه به قدش تخمین زده شود. با استفاده از این مقیاس می توانید دریابید که آیا دچار کمبود وزن هستید، اضافه وزن دارید و یا وزن طبیعی دارید!

سازمان جهانی بهداشت، شاخص توده بدنی زیر 18.5 را به عنوان کم وزنی یا علامت سوء تغذیه تلقی می کند که آثار منفی ماندگاری بر سلامت جسمی و ذهنی افراد وارد می آورد. از طرفی دیگر نیز شاخص بالای 25 را به عنوان اضافه وزن و بالای 30 را چاق در نظر گرفته است:

• زیر 18.5: کمبود وزن (Underweight)
• 5 تا 24.9: وزن نرمال (Normal Weight)
• 25 تا 29.9 : اضافه وزن (Overweight)
• 30 تا 34.9: چاقی درجه ۱ (Obesity Class I)
• 35 تا 39.9: چاقی درجه ۲ (Obesity Class II)
• بیشتر از 40: چاقی مفرط و مرگبار (Morbid Obesity)

محاسبه BMI برای کودکان چگونه انجام می شود؟

برای کودکان BMI به طور متفاوتی محاسبه می شود، با توجه به این که روش کار تقریبا مشابه بالغین است اما در کودکان درصدی را برای مقایسه کودک با کودکان هم جنس و هم سن او فراهم می کند. در افراد زیر 20 سال، BMI زیر 5 درصد به عنوان کم وزنی و بالای 95% به عنوان چاق در نظر گرفته می شود. کودکان و نوجوانان زیر 20 سال با BMI بین 85 تا 95 درصد در گروه افراد دارای اضافه وزن قرار می گیرند. مطالعات اخیر در بریتانیا نشان می دهد که شاخص برای دختران بین 12 تا 16 ساله به طور متوسط حدود 1 کیلوگرم بر متر مربع 1.0(kg/m2)  نسبت به پسران بیشتر هستند. روش تفسیر وضعیت وزنی کودکان زیر ۱۸ سال براساس جداول BMI برای این سن به این ترتیب می باشد:

• کمتر از ۵: کمبود وزن
• ۵ تا ۸۵: وزن نرمال
• ۸۵ تا ۹۵: در معرض خطر
• بالای ۹۵: اضافه وزن

پیامدهای BMI غیر نرمال چیست؟

طیف های مختلف BMI بر اساس رابطه بین وزن بدن و بیماری ها و مرگ تعیین شده است. افراد چاق یا دارای اضافه وزن، بسیار بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری های مختلف و مشکلات سلامتی قرار دارند، از جمله این بیماری ها می توان به

• فشار خون بالا
• بیماری های قلبی عروقی
• چربی خون بالا ( LDL بالا، HDL پائین، و سطوح بالای تریگلیسیرید در خون)
• دیابت نوع 2
• بیماری کیسه صفرا
• سکته
• اختلالات خواب
• آرتروز استخوانی
• برخی از انواع سرطان (سینه، مقعد، رحم و …)

اشاره کرد. این بیماری ها از جمله بیماری های مرتبط با چاقی هستند. در صورتی که اضافه وزن یا چاقی شما همراه با دست کم دو مورد از فاکتورهای خطر باشد، احتمال ابتلای شما به این بیماری ها چندین برابر می شود. حال بیایید فاکتورهای خطر یا عوامل خطرزا را با هم مرور کنیم:

• قند خون بالا
• فشار خون بالا
• سطح بالای کلسترول بد در خون LDL
• سطح پائین کلسترول خوب در خون HDL
• چربی خون بالا ( تریگلیسیرید بالا)
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی
• مصرف سیگار و الکل
• عدم فعالیت بدنی و ورزش